Postmodernliğin Diyalektiği ya da pek sevdiğim ufak bir kuram metni

Daha evvelden belirttiğim üzere, academia.edu’nun pdf indirmeye izin vermediğini yeni fark ettim ve yavaş yavaş metinlerimi buraya da yüklemeye başladım.

Ekte bulacağınız metin İngilizce en keyifle yazdığım metinlerden birisi. Postmodernliğin diyalektiği tabii ki benim icadım değil, Fredric Jameson ve David Harvey’nin eş zamanlı olarak irdeledikleri bir mesele.

Bu metinde, Nan Ellin’in çok önemli kitabı Postmodern Urbanism‘in bir eleştirisi yer alıyor. Beni zamanında bir hayli etkileyen kitabın yeni güncellenmiş baskısı da çıkmış: Postmodern Urbanism: Revised Edition: Ellin, Nan: 9781568981352: Amazon.com: Books

Bu eleştiriyi yaparken, Ellin’den evvel, Ed Soja’nın çok ama çok sevdiği bir yığın metnini üzerine inşa ettiği, Jorge Luis Borges’in Türkçe’de de yayınlanmış ufak -ancak devasa bir hayal dünyasına hitap eden- hikayesinden, Alef’ten faydalandım. Okumadıysanız, Soja’nın Postmodern Coğrafyalar kitabını mutlaka okuyun. Bu kadar etkileyici az kitap yazılmıştır konu hakkında. Şuradan Sel Yayıncılık’tan çıkan Türkçe baskısına erişebilirsiniz: Postmodern Coğrafyalar – Eleştirel Toplumsal Teoride Mekânın Yeniden İleri Sürülmesi – Postmodern Geographies: The Reassertion of Space in Critical Social Theory – Edward W. Soja – Sel Yayıncılık (selyayincilik.com)

Ben metni yazarken, ilk defa bu kadar akıcı yazdığımı, çünkü Alef hikayesinin işaret ettiği kentsel mekânı kafamda canlandırabildiğimi fark ettim. Öte yandan bu bir nevi haksızlık, zira, İstanbul hakkında hâlâ yazıp çiziyorum ama eskisi kadar sık İstanbul’a gidemiyorum. Her yazdığımız şehri adımlayabilecek olsaydık, farklı bir dünya kurmuş olurduk. Benim şansım, 2005 yılının sonunda, yılbaşı tatilinin üç haftasını Buenos Aires’te geçirmek, Borges’in adımladığı sokakları adımlamak, hakkında okur yazarken, en yakın arkadaşlarından ressam Xul Solar’ın müzesini gezmek, Borges’le icat ettikleri üç boyutlu satranç setini incelemek, o mahallede oturdukları evlere, parklara gitmek; bir hayli zihin açıcı oldu.

Girişte gördüğünüz fotoğraf Arjantin Milli Kütüphanesi. Yapılış tarihi itibariyle Borges’in kütüphanesi değil. Devasa bir brütalist mimari örneği, Borges üne kavuştuktan çok sonra yapılıyor, 1960’ların sonu olmalı.

Arjantin’in üç büyüğü, Boca’da bir balkonda: Carlos Gardel, Evita ve Maradona.

Aşağı yukarı bir hafta kaldığım ev de hem Borges’in hem de Xul Solar’ın mahallesindeydi, hatta, El Alef”te bahsedilen sokaklardan geçmişliğim de var. Bir iddiaya göre, şu anda kaynağını hatırlamıyorum, Alef‘in gömülü olduğu ev de Xul Solar’in evi imiş. Tabii, dediğim gibi, o evde şu anda modernist mimari üslupla bir müzeye dönüştürülmüş durumda – şu anda dediğim, 15 sene önce öyleydi. Türk lirası tekrar değer kazanana kadar Buenos Aires’e bir daha geri gidebileceğimi zannetmiyorum. Halbuki emekliliğimi Buenos Aires’te geçiririm hayaliyle ayrılmıştım o güzel şehirden.

Her neyse, bu metnin arka planında böylesi bir mekânsal pratik bulunuyor. Portekiz’den yeni edindiğim arkadaşların okudukları ve çok önemli yorumlarda bulundukları metin ektedir.

Aşağıda da kaynakçasını bulabilirsiniz. Benim açımdan bir pusula işlevi görmüştür metinlerin tamamı ve mekâna dair kafamda sorunların daha da derinleşmesine yardımcı olmuştur.

Kaynakça

Althusser, Louis. Essays on Ideology. London: Verso, 1984.
———. For Marx. Translated by Ben Brewster. London: Verso, 1977.
Anderson, Perry. Considerations on Western Marxism. London: Verso, 1976.
Bender, John. Imagining the Penitentiary : Fiction and the Architecture of Mind Ineighteenth-Century
England, 1719-1779. Chicago, Ill: University of Chicago Press, 1987.
Benjamin, Walter. The Arcades Project. Cambridge, Massachusetts: The Belknapp Press of Harvard
University Press, 1999.
Benjamin, Walter, and Peter Demetz. Reflections : Essays, Aphorisms, Autobiographical Writing. New
York: Schocken Books, 1986.
Berman, Marshall. All That Is Solid Melts into Air : The Experience of Modernity. New York, N.Y., U.S.A.:
Viking Penguin, 1988.
Bhabha, H. K., and H. K. Bhadha. The Location of Culture: Routledge, 1994.
Borges, J. L., and N. T. Di Giovanni. The Aleph and Other Stories, 1933-1969: Pan Books [ua], 1973.
Boyer, Christine M. The City of Collective Memory: Its Historical Imagery and Architectural
Entertainments. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press, 1994.
———. Dreaming the Rational City: The Myth of American City Planning. Cambridge, Massachusetts:
The MIT Press, 1983.
Castells, Manuel. The Urban Question : A Marxist Approach. [English-language ed, Social Structure and
Social Change. London: Edward Arnold, 1977.
Davis, Mike. City of Quartz : Excavating the Future in Los Angeles. London ; New York: Verso, 1990.
———. Ecology of Fear : Los Angeles and the Imagination of Disaster. 1st ed. New York: Metropolitan
Books, 1998.
———. Magical Urbanism : Latinos Reinvent the Us City. London ; New York: Verso, 2000.
———. Planet of Slums. London ; New York: Verso, 2006.
———. “Urban Renaissance and the Spirit of Postmodernism.” New Left Review 151 (1985).
Dear, Michael J. The Postmodern Urban Condition: Blackwell Publishing, 2000.
———. “The Premature Demise of Postmodern Urbanism.” Cultural Anthropology 6, no. 4 (1991): 538-
52.
———. “Postmodernism and Planning.” Environment and Planning D: Society and Space 4, no. 3 (1986):
367-84.
Dear, Michael J., and Steven Flusty. “Postmodern Urbanism.” Annals of the Association of American
Geographers 88, no. 1 (1998): 50-72.
Ellin, Nan. The Postmodern Urbanism. Cambridge: Blackwell, 1996.
Foucault, Michel, and Colin Gordon. Power/Knowledge : Selected Interviews and Other Writings, 1972-
1977. Brighton, Sussex: Harvester Press, 1980.
Harvey, David “Cosmopolitanism and the Banality of Geographical Evils.” Public Culture 12, no. 2 (2000):
529–64.
———. The Condition of Postmodernity : An Enquiry into the Origins of Cultural Change. Oxford
[England] ; Cambridge, Mass., USA: Blackwell, 1989.
———. “Flexible Accumulation through Urbanization: Reflections on ‘Post-Modernism’ in the American
City.” Antipode 19, no. 3 (1987): 260-86.
———. “Three Myths in Search of a Reality in Urban Studies.” Environment and Planning D: Society and
Space 3, no. 2 (1987).
———. The Limits to Capital. Oxford [Oxfordshire]: B. Blackwell, 1982.
Huxtable, Ada Louise. The Unreal America. New York: The New Press, 1997.
Jameson, Fredric. Postmodernism, or, the Cultural Logic of Late Capitalism, Post-Contemporary
Interventions. Durham: Duke University Press, 1991.
Kant, Immanuel, Paul Guyer, and Allen W. Wood. Critique of Pure Reason. Cambridge ; New York:
Cambridge University Press, 1998.
Lefebvre, Henri. The Production of Space. Oxford, OX, UK ; Cambridge, Mass., USA: Blackwell, 1991.
———. The Urban Revolution. Minneapolis: University of Minnesota Press, 2003.
Markus, T. A., and H. Mulholland. Order in Space and Society: Architectural Form and Its Context in the
Scottish Enlightenment: Mainstream, 1982.
Marx, Karl. The Eighteenth Brumaire of Louis Bonaparte. New York: Mondial, 2005.
Nederveen Pieterse, J. “Globalization as Hybridization.” Global Modernities. London: Sage (1995): 45-
68.

Smith, N. “Rascal Concepts, Minimalizing Discourse, and the Politics of Geography.” Environment and
Planning D: Society and Space 5 (1987): 377–83.
Soja, Edward W. Postmodern Geographies : The Reassertion of Space in Critical Social Theory. London
; New York: Verso, 1989.
Sorkin, Michael. “See You in Disneyland.” In Variations on a Theme Park, edited by Michael Sorkin. New
York: Hill and Wang, 1992.
Sprinker, Michael. “Politics and Friendship: An Interview with Jacques Derrida.” In The Althusserian
Legacy, edited by Michael Sprinker and E. Ann Kaplan. London: Verso, 1993.
von Goethe, J. W. “Faust. Translated by Walter Kaufmann.” New York: Doubleday. Part one and
selections from part two, 1976.
Zukin, Sharon. Landscapes of Power : From Detroit to Disney World. Berkeley: University of California
Press, 1991

Discover more from Sinan Tankut Gülhan

Blogdaki Gelişmeleri Takip Etmek için abone olabilirsiniz:

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading/Okumaya devam edeyim..